Σχέδιο Δράσης: Βελτίωση σχέσεων μαθητών/μαθητριών
Άξονας: Σχέσεις μεταξύ μαθητών / μαθητριών Συντονιστής Δράσης: ΓΙΑΪΤΖΗ ΛΕΜΟΝΙΑ
Με τον δείκτη αυτό επιχειρείται η διερεύνηση των σχέσεων μεταξύ των μαθητών/-τριών.
- Επικαιροποίηση του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας της σχολικής μονάδας με αναλυτικές οδηγίες στο παράρτημα, για τους τρόπους σωστής συμπεριφοράς κατά τη διάρκεια του διαλείμματος, αλλά και μέσα στην τάξη
- Δημιουργία και διατήρηση θετικού και ασφαλούς κλίματος στη σχολική μονάδα, ακολουθώντας τα βήματα του επιμορφωτικού προγράμματος με τίτλο «Σχολικό Σύστημα Προώθησης Θετικής Συμπεριφοράς»ή αλλιώς σύστημα ΠροΘΕΣυ, που οι εκπαιδευτικοί εκπονούν και φέτος.
- Παρατήρηση των αλληλεπιδράσεων των μαθητών με τους συμμαθητές τους στη διάρκεια του διαλείμματος αλλά και μέσα στην τάξη και σύνταξη ημερολογίου τάξης με σκοπό την εξαγωγή συμπερασμάτων.
- Δημιουργία σχολής γονέων με τη σύμπραξη ψυχολόγου και εκπαιδευτικών του σχολείου μας με στόχο την συζήτηση των προβλημάτων και την άμβλυνση των συγκρούσεων.
Αναγκαιότητα- στόχοι
- Να διερευνηθούν οι μορφές επικοινωνίας και συνεργασίας των μαθητών.
- Να δημιουργηθεί κλίμα αλληλοσεβασμού, αλληλεγγύης ,εμπιστοσύνης και συλλογικού πνεύματος μεταξύ των μαθητών/ μαθητριών.
Αναγκαιότητα – Στόχοι
Μέσα από την εμπειρία μας, αλλά και από τα αποτελέσματα συστηματικής παρατήρησης και διερεύνησης, διαπιστώθηκε ότι υπάρχει περιθώριο βελτίωσης της σχέσης μεταξύ των μαθητών/τριών του σχολείου, αλλά και με τους μαθητές/τριες του συστεγαζόμενου σχολείου. Παρατηρήθηκε ένας άκαρπος ανταγωνισμός, χωρίς κοινωνικούς ή πολιτισμικούς αποκλεισμούς, που όμως, εμποδίζει την ανάπτυξη θετικού κλίματος συνεργασίας, το οποίο θεωρούμε ότι είναι αναγκαίο για την αποτελεσματική διαδικασία μάθησης. Μέσα από συνεργατικές δράσεις, εκπαιδευτικών και μαθητών και των δύο σχολείων και με την εφαρμογή του συστήματος Προ.Θε.Συ., θα ενισχυθούν οι σχέσεις μαθητών/τριών και θα ενθαρρυνθούν οι πρωτοβουλίες των μαθητών για τη διαχείριση προβλημάτων και συλλογικών δράσεων με στόχο τη βελτίωση των σχέσεων.
Στόχοι
Το προτεινόμενο Σχέδιο Δράσης αποσκοπεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη δεξιοτήτων:
- Αποτελεσματικής επικοινωνίας μεταξύ των συμμαθητών/τριών, όσο και με τους ενήλικες
- Οριοθέτησης και διαχείρισης της συμπεριφοράς τους μέσα από την αυτορρύθμιση, καθώς και την οριοθέτηση της συμπεριφοράς των άλλων
- Αλληλοσεβασμού και εμπιστοσύνης
- Σεβασμού στη διαφορετικότητα
- Διαχείρισης θυμού
- Ειρηνικής επίλυσης διαφορών
Ενέργειες & χρονοδιάγραμμα υλοποίησης
Κατά το χρονικό διάστημα Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου έγινε η συστηματική παρατήρηση και διερεύνηση της θεματικής, καθώς και η επεξεργασία και ο προγραμματισμός του Σχεδίου Δράσης και ορίστηκαν οι συντονιστές των δράσεων. Αποφασίστηκε η συνέχιση του προγράμματος με τίτλο «Σχολικό
Σύστημα Προώθησης Θετικής Συμπεριφοράς (Προ.Θε.Συ)», το οποίο θα εφαρμοστεί στο χώρο των διαδρόμων και στην αυλή, από το σύνολο των εκπαιδευτικών και θα προάγει τις αξίες: σεβασμός, υπευθυνότητα, ασφάλεια.
Επίσης πραγματοποιήθηκαν δύο επιμορφώσεις για το σύστημα Προ.Θε.Συ.
Κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου – Μάϊου, θα υλοποιηθεί το πρόγραμμα και το Σχέδιο Δράσης, με επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και των δύο σχολείων για την καλλιέργεια σχέσεων συνεργασίας και αποτελεσματικής επικοινωνίας μεταξύ των μαθητών/τριών, τη συνεργασία σχολείου – γονέων, τη συμμετοχή των μαθητών/τριών σε εκδηλώσεις και δράσεις του σχολείου καθώς και επιμόρφωση γονέων. Θα παρουσιαστεί το πρόγραμμα και θα αποτιμηθούν τα αποτελέσματά του.
Πόροι – μέσα – ερευνητικά εργαλεία
Το ανθρώπινο δυναμικό: εκπαιδευτικοί, μαθητές/τριες, γονείς μαθητών/τριών, ειδικοί ψυχικής υγείας, Σύμβουλος Εκπαίδευσης. Επίσης θα χρησιμοποιηθεί η υλικοτεχνική υποδομή του σχολείου (φωτοτυπικό, υπολογιστές, βιντεοπροβολείς, εκτυπωτές). Δεν θα απαιτηθούν πρόσθετοι οικονομικοί πόροι.
Τα ερευνητικά εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν, όπως οι φόρμες καταγραφής, τα ημερολόγια, θα είναι αυτοσχέδια, δηλαδή θα δημιουργηθούν από τους εκπαιδευτικούς μέσα από αναζητήσεις στη βιβλιογραφία και σε διάφορες ιστοσελίδες, καθώς και από το υλικό για τα εργαστήρια δεξιοτήτων του ΙΕΠ. Η συστηματική δομημένη συμμετοχική ή μη παρατήρηση, είναι ένα βασικό εργαλείο μας για τη διαμορφωτική και την τελική αξιολόγηση. Θα υπάρξει ημιδομημένη συνέντευξη από κάποιους γονείς που θα αφορά τις πρακτικές που εφαρμόζουν όταν πρέπει να διαχειριστούν κάποιες συναισθηματικές καταστάσεις του παιδιού τους, καθώς και τους αποτελεσματικούς τρόπους διαχείρισης των διαπροσωπικών σχέσεων των παιδιών τους.
Κριτήρια επιτυχίας της Δράσης
Η συμμετοχή των γονέων στην επιμόρφωση
Η συμμετοχή των γονέων σε ημιδομημένη συνέντευξη
Η συλλογή, από την παρατήρηση, αξιόπιστου και μετρήσιμου υλικού και η αξιοποίησή του για την διαμορφωτική αξιολόγηση και πιθανόν τροποποίηση του Σχεδίου Δράσης.
Η έλλειψη φαινομένων βίας και η μετρήσιμη μείωση ανταγωνιστικών συμπεριφορών.
Η μετρήσιμη αύξηση πρωτοβουλιών των μαθητών για συμμετοχικές δράσεις.
Διαδικασίες αξιολόγησης της Δράσης
Για την παρακολούθηση της δράσης και τη διαμορφωτική, καθώς και την τελική αξιολόγηση, θα δίνει χρήση των παρακάτω εργαλείων:
Ημερολόγιο σχολικής ζωής
Έντυπα παρακολούθησης συμπεριφοράς
Διαγράμματα συχνότητας αποκλίνουσας συμπεριφοράς
Ερωτηματολόγιο που θα δοθεί στην έναρξη του προγράμματος και στη λήξη του
Ανατροφοδότηση – Προτάσεις Σ.Ε.
Είναι ένα ικανοποιητικά λεπτομερές σχέδιο δράσης στο οποίο συνιστάται και η διαδικασία αποτίμησης στο τέλος με συνεντεύξεις, προκειμένου να διαπιστώσετε εάν πετύχατε τους στόχους που θέσατε αλλά και το βαθμό ικανοποίησης από τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών. Η εστίαση προτείνεται να γίνει στις γνώσεις που απέκτησαν αλλά και πόσο έτοιμοι είναι να τις εφαρμόσουν στη διδακτική τους πρακτική στην τάξη.
Β. Υλοποίηση της Δράσης
Περιγραφή
Αφού διερευνήθηκαν και ιεραρχήθηκαν οι ανάγκες, τέθηκαν οι στόχοι και σχεδιάστηκαν οι δράσεις.
Κινητοποιήθηκε το σύνολο των εκπαιδευτικών και φροντίσαμε να ενθουσιάσουμε τους μαθητές για τις δράσεις που προγραμματίστηκαν. Οι δράσεις βασίστηκαν στη βιωματική συμμετοχή και στη συνεργασία μαθητών/τριών. Ο κάθε εκπαιδευτικός μέσα από παρατήρηση, καταγραφή ημερολογίου και δειγματοληπτικές συνεντεύξεις, αποτίμησε το αποτέλεσμα. Η δραστηριότητα είχε εξαιρετικά αποτελέσματα. Ελάχιστα περιστατικά διαπληκτισμών ή αποκλινουσών συμπεριφορών, δεν επαναλβάνονταν.
Στη Β΄, αναδείχτηκε η ανάγκη να εφαρμοστεί, στη λογική του Προ.Θε.Συ., το πρόγραμμα «ασφαλές σχολείο με ευγενικούς ανθρώπους», ώστε να βελτιώσει τις σχέσεις των μαθητών/τριων, δίνοντας έμφαση στο σεβασμό, την υπευθυνότητα και την ασφάλεια.
Η εφαρμογή έγινε με:
- συμβουλευτικές συναντήσεις δομημένες συνεντεύξεις με κάποιους μαθητές και με τους γονείς τους.
- την παρουσίαση του φωνόμετρου και την εφαρμογή του
- Προβολή βίντεο που αφορούσε δύο αξίες: υπευθυνότητα και ασφάλεια, καθώς και το προφίλ του καλού παίκτη
- Επίδειξη και εφαρμογή υποδειγματικής συμπεριφοράς, με στόχο τη γενίκευση και διατήρησή τους. Ένας μαθητής/τρια, κάθε εβδομάδα, είχε την ευθύνη να είναι πρότυπο καλής συμπεριφοράς.
- Την ενημέρωση και την αξιολόγηση της δράσης από τους γονείς.
- Τήρηση ημερολογίου καταγραφής συμπεριφορών
- Πολλαπλασιασμός δράσης στους συναδέλφους
Κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους έγιναν:
- Αξιολογούνταν η πορεία του Προ.Θε.Συ. και γινόταν αναπροσαρμογές.
- Επικαιροποίηση του κανονισμού λειτουργίας της σχολικής μονάδας
- Συμβουλευτικές συναντήσεις μαθητών/τριών με τη δασκάλα του Τμήματος Ένταξης, με στόχο την άμβλυνση διαφορών, τη δημιουργία ενσυναίσθησης, την αυτορρύθμιση και την ανθεκτικότητα. Ενισχύονταν οι θετικές συμπεριφορές και για κάποιους μαθητές/τριες υπήρχε στενή συνεργασία με τους γονείς.
Δράσεις που βοήθησαν στη βελτίωση των σχέσεων των μαθητών/τριων:
- Ημέρα του αθλητισμού μαθητές/τριες και των δύο σχολείων πήγαν στα γήπεδα και σε μεικτές ομάδες, παίξανε ομαδικά παιχνίδια
- Σεπτέμβριος 2023, ημέρα Ευρωπαϊκών γλωσσών, Γ΄ δημιουργία αφίσας με τη λέξη «γεια σου» σε διαφορετικές γλώσσες
- 5/10/2023 Volleyball Day, Ε΄ ΣΤ΄
- Επιμόρφωση για το Προ.Θε.Συ. στις 14/11/2023 και 21/11/23
- Συμμετοχή της Ε΄ τάξης στο 9ο φεστιβάλ ρομποτικής
- 6/11/23-11/11/2023, Β΄ τάξη, συμβουλευτική, φωνόμετρο, αξίες του Προ.Θε.Συ.
- 7/11/23 δραστηριότητα: «εγώ σε 20 ερωτήσεις»
- 8/11/23 δραστηριότητα: «ακούω εντολές, παιχνίδι, παντομίμα»
- 9/11/2023 γλώσσα, «πάμε για ψώνια;», ευγένεια, συνεργασία
- 10/11/2023 επίσκεψη στη βιβλιοθήκη η Β΄ τάξη των δύο συστεγαζόμενων σχολείων
- 11/11/2023 συμμετοχή σε Webminar Πρώτων βοηθειών.
- 8/11/2023 μαθητών/τριών, γονέων, στην αίθουσα εκδηλώσεων της τσιμεντοβιομηχανίας Τιτάν, για την κατασκευή χριστουγεννιάτικων στολιδιών
- 21/11/2023 προβολή ταινίας: «το καναρινί ποδήλατο», στόχος η αποδοχή του διαφορετικού
- 3/12/2023 Παγκόσμια Ημέρα ΑΜΕΑ, δράση: «καλαθοσφαίριση με αμαξίδιο», με καλεσμένο Παραολυμπιονίκη, και Ε΄& Στ΄
- 3/12/2023 παρέμβαση στα Αγγλικά για τις φράσεις/όρους με τους οποίους απευθυνόμαστε στα ΑμεΑ.
- Δεκέμβριος 2023 εφαρμογή εκπαιδευτικού προγράμματος «ο ρόλος της μεσογειακής διατροφής στην υγεία των παιδιών», συνεργασία μαθητων/τριων στη βιωματική μάθηση
- Δεκέμβριος 2023, Δημιουργία ηλεκτρονικού βιβλίου “O Άγιος Βασίλης στην φυλακή” με το πρόγραμμα (storyjumber) από την Δ΄τάξη.
- Δεκέμβριος 2023, συνεργασία μαθητών/τριών Ε΄ ΣΤ΄ για αποστολή
- Χριστουγεννιάτικων καρτών στο γραφείο του Αη Βασίλη στη Γερμανία 17/1/2024 & 20/2/2024 «Τρίποντα στα σχολεία» συμμετοχή των Δ΄ , Ε΄, ΣΤ΄ σε εκδήλωση Basketball 3Χ3
- 18/1/2024 «Ο Πέτρος και ο λύκος» εκπαιδευτικό πρόγραμμα κρατικής ορχήστρας
- 29/1/2024 έναρξη εφαρμογής του προγράμματος της υποδειγματικής συμπεριφοράς στην Β΄ τάξη, «ασφαλές σχολείο με ευγενικούς ανθρώπους» 10/2/2024 Συμμετοχή των μαθητριών μας στην κατηγορία των Κοριτσιών
- Δημοτικών της Δ.Π.Ε. Δυτικής Θεσσαλονίκης, στο Δρόμο επί Ανωμάλου Εδάφους.
- 12/2/2024, ΣΤ΄, συμμετοχή στο διαγωνισμό δημιουργικής γραφής. Προϊόν: ποίημα στα Αγγλικά: «Beautiful is….”
- 16/2/2024, Γ΄ κυνήγι θησαυρού με παράλληλη δράση φιλαναγνωσίας 29/2/2024 παρακολούθηση σεμιναρίου «διαχείριση της τάξης, συνοχή της ομάδας»
- Φεβρουάριο 2024, Κατασκευές με ανακυκλώσιμα υλικά από τους μαθητές των
- Β΄, Δ΄, Ε΄ τάξεων
- 5/3/2024 παρακολούθηση προγράμματος του ΤΙΤΑΝ «ασφάλεια στο σπίτι και στο σχολείο»
- 6/3/2024,Γ΄,Δ΄,Ε΄ συζήτηση για το bullying και ανάγνωση σχετικού αγγλικού βιβλίου. Συνεργατικά δημιουργήθηκε αφίσα με καρδιές, που είχαν τα ονόματα των παιδιών και ένα σύνθημα.
- 4/4/2024, συμμετοχή της Ε΄ & ΣΤ΄ στο ετήσιο μαθητικό συνέδριο πληροφορικής στο Συνεδριακό Κέντρο ΝΟΗΣΙΣ
- 5/4/2024, συμμετοχή στο πρόγραμμα «Λαμπερά χαμόγελα / λαμπρό μέλλον», με τη συνδρομή του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων
- Απρίλιος 2024 Δ΄, βιωματική δράση, «δεν κάνω και δεν λέω, αυτό που δεν θέλω να μου κάνουν οι άλλοι»
- Απρίλιος 2024, συνεργασία μαθητών/τριών Ε΄ ΣΤ΄ για αποστολή Πασχαλινών καρτών στο γραφείο του Αη Βασίλη στη Γερμανία
- 14/4/2024 συμμετοχή στο Κids save lives Championship 2024, κατάκτηση τρίτου βραβείου
- 20/4/2024, συμμετοχή σε διαγωνισμό συγγραφής παραμυθιού, με θέμα: «Ένα ουράνιο τόξο στην αυλή μου».
- Συμμετοχή στο διαγωνισμό με θέμα «Ευγένεια στο διαδίκτυο – Δικαιώματα και υποχρεώσεις παιδιών και νέων στον ψηφιακό κόσμο»
- Συμμετοχή της Γ΄- ΣΤ΄ στην Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Προγραμματισμού Συμμετοχή της Α΄, στον Διαγωνισμό Ζωγραφικής της Παιδικής HELMEPA με τίτλο «Μην ψαρώνεις! Μπορούμε να σώσουμε τις θάλασσες»
- Σεπτέμβριος 2023- Μάιος 2024 Συμμετοχή Α΄, στον 13ο Μαραθώνιο Ανάγνωσης «Η ζωή στο σχολείο».
- Πρόγραμμα, Α΄, «Σκέφτομαι πριν το πετάξω»
Γ. Αποτίμηση της Δράσης
Αλλαγές σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό (εφόσον υπήρξαν)
Δεν δημιουργήθηκε η σχολή γονέων, επειδή δεν υπήρχε ψυχολόγος στο σχολείο, λόγω άδειας επαπειλούμενης κύησης της τοποθετημένης ψυχολόγου, στο συστεγαζόμενο σχολείο. Στις συμβουλευτικές συναντήσεις συνέβαλλε η εκπαιδευτικός τους Τμήματος Ένταξης που είναι και υπεύθυνη για την υλοποίηση του άξονα 3.
Αποτελέσματα της Δράσης
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα παρατηρήσεων, συζητήσεων και συνεντεύξεων, προκύπτουν τα ακόλουθα:
- Η δράση άρεσε πολύ στους μαθητές οι οποίοι συμμετείχαν με προθυμία και ενθουσιασμό. Απόλαυσαν τις δραστηριότητες και την συνεργασία. Οι συμπεριφορές στόχου, γίνανε ρουτίνα στο σχολείο. Παρατηρήθηκε μείωση των μεταξύ τους συγκρούσεων λόγω των ομαδικών δραστηριοτήτων και της συνεργασίας μεταξύ τους και περιορίστηκε η ένταση.
- οι μαθητές συμβιώνουν αρµονικά σε περιβάλλον που προάγει τη συνεργασία, και τις θετικές σχέσεις.
Βαθμός επίτευξης των στόχων που είχαν τεθεί
3 = Σε μεγάλο βαθμό
Παράμετροι που διευκόλυναν την επίτευξη των στόχων
Η καλή συνεργασία όλων των εκπαιδευτικών, και η τάση τους να δίνουν άμεση ανατροφότηση στους μαθητές για τη θετική συμπεριφορά τους, ιδιαίτερα στα διαλείμματα.
Δυσκολίες που παρουσιάστηκαν
Δεν παρουσιάστηκαν
Υλικό που παρήχθη ή αξιοποιήθηκε
Η συνεργασία των μαθητών/τριών για την παραγωγή του παρακάτω υλικού, βοήθησε στη βελτίωση καιθεμελίωση σχέσεων μεταξύ τους.
- Βίντεο από τους μαθητές της Β΄ τάξης που αφορά στον καλό παίχτη, στην ευγένεια και στη δικαιοσύνη
- Δύο επιτραπέζια παιχνίδια, που κατασκευάστηκαν από τα παιδιά και χαρίστηκαν στη βιβλιοθήκη του σχολείου.
- Πινακίδες για την αυλή του σχολείου, που αφορούν στην καθαριότητα του χώρου και στη διαχείριση των σκουπιδιών.
- Αφίσα που αφορά στην ανακύκλωση και στη σωτηρία του περιβάλλοντος.
- Ηλεκτρονικό βιβλίο με τίτλο: «O Άγιος Βασίλης στην φυλακή»
- Μουσικά όργανα και άλλα αντικείμενα από ανακυκλώσιμα υλικά.
- Παραμύθι μαθητών Ε΄, «Ένα ουράνιο τόξο στην αυλή μου» Αφίσα με τη λέξη «γεια σου» σε διαφορετικές γλώσσες αφίσα με καρδιές, που είχαν τα ονόματα των παιδιών και ένα σύνθημα που αφορούσε στη συμπεριφορά μας στα ΑμεΑ ποίημα στα Αγγλικά: «Beautiful is….”
Επιμορφώσεις που τυχόν υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο της Δράσης
Οι επιμορφώσεις βοήθησαν το σύνολο των εκπαιδευτικών, ώστε να κάνουν προγράμματα με στόχο την καλλιέργεια σχέσεων εμπιστοσύνης και αλληλοσεβασμού μεταξύ μαθητών και μαθητριών.
- 20/11/2023-3/12/2023, 15 ώρες: Επιμορφωτικό Πρόγραμμα «Επικοινωνία και διαχείριση Συγκρούσεων στο Σχολικό Περιβάλλον», ΕΕΠΕΚ
- Επιμόρφωση: «Η Συμβολή του Σχολείου και της Οικογένειας στη Διαχείριση της τάξης»
- 14/11/2023 και 21/11/23, Επιμόρφωση για το Προ.Θε.Συ.
Προτάσεις για αξιοποίηση των πρακτικών που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της Δράσης
Οι πρακτικές και τα αποτελέσματά τους πολλαπλασιάστηκαν στο σύνολο των συνάδελφων και υπήρξε η τάση να εφαρμοστούν στις τάξεις τους.
Προτάσεις για αναγκαίες επιμορφώσεις στο πλαίσιο της δράσης
Είναι σημαντική η επιμόρφωση των γονέων σε θέματα διαχείρισης της συμπεριφοράς των παιδιών τους και στη δημιουργία ανθεκτικών παιδιών.
Προτάσεις για συνέχιση της Δράσης/ για νέες Δράσεις το επόμενο έτος
Από συνεντεύξεις, με γονείς και εκπαιδευτικούς, φαίνεται ότι επιθυμούν να συνεχιστεί το πρόγραμμα Προ.Θε.Συ, με βιωματικά παιχνίδια με στόχο τη δημιουργία ενσυναίσθησης και αυτορρύθμισης στο σύνολο των μαθητών/τριών. Πλέον είναι σε θέση να εφαρμόσει το πρόγραμμα, το σύνολο των εκπαιδευτικών του σχολείου.